คนมีที่ดินต้องรู้ไว้ โฉนดครุฑแดง ครุฑเขียว ครุฑดำ คืออะไรดูให้ดี ก่อนซื้อขาย
ท่านรู้หรือไม่ว่าสีของ “ครุฑ” บนหัวโฉนดแต่ละประเภท ซึ่งมีอยู่ 3 สีด้วยกัน คือ ครุฑแดง ครุฑเขียว และครุฑดำ ซึ่งนิยมใช้เป็นชื่อเรียกของเอกสารที่ดินแต่ละประเภท มีความแตกต่างกันดังนี้
ครุฑแดง คือ
“โฉนดที่ดิน (น.ส.4)” ซึ่งเป็นเอกสารแสดงกร รมสิ ทธิ์ที่ชัดเจนที่สุด ซื้อขา ยได้ โอนได้ถูกต้องตามก ฎหม า ย ที่ประชาชนส่วนใหญ่มีครอบครองกัน ส่วนคำว่าโฉนดหลังแ ด ง แตกต่างกับครุฑแ ด ง คือเอกสาร น.ส.4 จะมีการระบุด้านหลังโฉนดว่า ห้า มโอน !! ภายในระยะเวลา 5-10 ปี
ครุฑเขียว คือ
“หนังสือรับรองการทำประโยชน์ ” ประเภท น.ส.3 ก. ย้ำว่า น.ส.3 ก. ซึ่งออกในท้องที่ ที่มีระวางรูป ถ่า ยทางอากาศ
ครุฑดำ คือ
“หนังสือรับรองการทำประโยชน์” ประเภท น.ส.3 และ น.ส.3 ข. สังเกตุง่า ยๆ สองอันนี้จะไม่มีระวางรูปถ่า ย ทางอากาศ
สำหรับเอกสารแสดงการครอบครองที่ดินอื่นๆ ที่ควรทราบ มีดังต่อไปนี้
แบบแจ้งการครอบครองที่ดิน (ส.ค.๑)
แบบแจ้งการครอบครองที่ดิน (ส.ค.๑) คือใบแจ้งการครอบครองที่ดินเป็นหลักฐานว่าผู้ครอบครองเป็นผู้
แจ้งว่า ตนครอบครองที่ดินแปลงใดอยู่ (แต่ปัจจุบันไม่มีการแจ้ง ส.ค.๑ อีกแล้ว) ส.ค.๑ ไม่ใช่หนังสือแสดงสิทธิที่ดิน เพราะไม่ใช่หลักฐานที่ทางราชการออกให้เพียงแต่เป็นการแจ้งการครอบครองที่ดินของราษฎร
เท่านั้น ดังนั้นตามกฎหมา ย ที่ดินที่มี ส.ค.๑ จึงทำการโอนกันได้เพียงแต่แสดงเจตนาส ล ะ การครอบครองและไม่ยึดถือพร้อมส่งมอบให้ผู้รับโอนไปเท่านั้น ก็ถือว่าเป็นการโอนกันโดยชอบแล้ว ผู้มี ส.ค.๑ มีสิท ธินำมาขอออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.๓ น.ส.๓ ก. หรือ น.ส.๓ ข) ได้ 2 กรณี คือ
กรณีที่ ๑ นำมาเป็นหลักฐานในการขอออกโฉนดที่ดินตามโครงการเดินสำรวจออกโฉนดที่ดินทั่วประเทศ กรณีนี้ทางราชการจะเป็นผู้ออกให้เป็นท้องที่ไป โดยจะมีการประกาศให้ทราบก่อนล่วงหน้า
กรณีที่ ๒ นำมาเป็นหลักฐานในการขอออกโฉนดที่ดิน หรือหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.๓ น.ส.๓ ก. หรือ น.ส.๓ ข) เฉพาะรา ย คือกรณีที่เจ้าของที่ดินมีความประสงค์จะขอออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองการทำประโยชน์ ก็ให้ไปยืนคำขอ ณ สำนักงานที่ดินที่ที่ดินตั้งอยู่เฉพาะการออกโฉนดที่ดินนี้ จะออกได้ในพื้นที่ที่ได้สร้ างระวางแผนที่สำหรับออกโฉนดที่ดินไว้แล้วเท่านั้น
ใบจอง (น.ส. ๒)
ใบจอง คือหนังสือที่ทางราชการออกให้เพื่อเป็นการแสดงความยินยอมให้ครอบครองทำประโยชน์ในที่ดินเป็นการชั่ ว ค ราว ซึ่งใบจองนี้จะออกให้แก่ราษฎรที่ทางราชการได้จัดที่ดินให้ทำกินตามประมวลกฎหม า
ยที่ดิน ซึ่งทางราชการจะมีประกาศเปิดโอกาสให้จับจองเป็นคราว ๆ ในแต่ละท้องที่และผู้ต้องการจั บ จ องควรคอยฟังข่าวของทางราชการ
ผู้มีใบจองจะต้องเริ่มทำประโยชน์ในที่ดินให้แล้วเสร็จภา ย ใน ๖ เดือนต้องทำประโยชน์ในที่ดินให้แล้วเสร็จภา ย ใน ๓ ปี นับตั้งแต่วันที่ได้รับใบจองและจะต้องทำประโยชน์ให้ได้อย่างน้อยร้อยละ ๗๕ ของที่ดินที่จัดให้ ที่ดินที่มีใบจองนี้จะโอนให้แก่บุคคลอื่นไม่ได้ เว้นแต่จะต กท อ ดทางมร ด ก เมื่อทำ
ประโยชน์ตามเงื่อนไขดังกล่าวแล้ว ก็มีสิทธินำใบจองนั้นมาขอออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.๓ น.ส.๓ ก. หรือ น.ส.๓ ข) หรือโฉนดที่ดินได้แต่หนังสือรับรองการทำประโยชน์หรือโฉนดที่ดินนั้นจะต้องต
ก อยู่ในบังคับห้า มโอนตามเงื่อนไขที่ก ฎหม า ยกำหนดหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.๓ น.ส.๓ ก. และ น.ส.๓ ข)
หนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.๓ น.ส.๓ ก. และ น.ส.๓ ข) หม า ยความว่าหนังสือรับรองจากพนักงานเจ้าหน้าที่ว่าได้ทำประโยชน์ในที่ดินแล้ว
น.ส. ๓ ออกให้แก่ผู้ครอบครองที่ดินทั่ว ๆ ไป ในพื้นที่ที่ไม่ มี ระวาง มีลักษณะเป็นแผนที่รูปลอ ย ไม่มีการกำหนดตำแหน่งที่ดินแน่นอน หรือออกในท้องที่ที่ไม่มีระวางรูปถ่า ย ทางอากาศ ซึ่งรัฐมนตรียังไม่ได้ประกาศยกเลิกอำน า จหน้าที่ในการปฏิบัติการตามประมวลกฎ หม า ยที่ดินของหัวหน้าเขต นา ยอำเภอ
หรือปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอ (นา ยอำเภอท้องที่เป็นผู้ออก)
น.ส. ๓ ก. ออกในท้องที่ที่มีระวางรูปถ่า ยทางอากาศ โดยมีการกำหนดตำแหน่งที่ดินในระวางรูปถ่า ยทางอากาศ (นา ยอำเภอท้องที่เป็นผู้ออกให้)
น.ส. ๓ ข. ออกในท้องที่ที่ไม่มีระวางรูปถ่า ยทางอากาศ และรัฐมนตรีได้ประกาศยกเลิกอำ น าจหน้าที่ในการปฏิบัติการตามประมวลกฎห มา ยที่ดินของหัวหน้าเขต นา ยอำเภอหรือปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอแล้ว (เจ้าพนักงานที่ดิน เป็นผู้ออก)
ใบไต่สวน (น.ส. ๕)
ใบไต่สวน คือ หนังสือแสดงการสอบสวนเพื่อออกโฉนดที่ดินเป็นหนังสือแสดงให้ทราบว่าได้มีการสอบสวนสิทธิในที่ดินแล้ว สามารถจดทะเบียนตามประมวลก ฎห มา ยที่ดินได้ ใบไต่สวนไม่ใช่หนังสือ
แสดงกร รมสิทธิ์ แต่สามารถจดทะเบียนโอนให้กันได้
ถ้าที่ดินมีใบไต่สวนและมีหนังสือรับรองการทำประโยชน์แสดงว่าที่ดินนั้นนา ยอำเภอได้รับรองการทำประโยชน์แล้ว เมื่อจดทะเบียนโอนจะต้องจดทะเบียนในหนังสือรับรองการทำประโยชน์ก่อน แล้วจึงมาจด
แจ้งหลังใบไต่สวน แต่ถ้าใบไต่สวนมีแบบแจ้งการครอบครองที่ดิน (ส.ค. ๑) หรือไม่มีหลักฐานที่ดินใด ๆ และเป็นที่ดินที่นา ยอำเภอยังไม่รับรองการทำประโยชน์ จะจดทะเบียนโอนกันไม่ได้ เว้นแต่เป็นการจดทะเบียนโอนมรดก
ประโยชน์ของโฉนดที่ดิน
ทำให้ผู้ครอบครองที่ดินโดยชอบด้วยก ฎห ม า ย ได้มีหนังสือสำคัญแสดงกร ร ม สิ ทธิ์ที่ดินยึดถือไว้เป็น
หลักฐาน ทำให้เกิดความมั่นคงในหลักกร ร มสิ ทธิ์แก่ผู้เป็นเจ้าของที่ดินใช้เป็นหลักฐานในการพิสูจน์สิทธิในที่ดินของตนทั้งต่อรัฐและในระหว่างเอกชนด้วยกันทำให้รู้ตำแหน่งแหล่งที่ตั้ง ตลอดจนขอบเขตและจำนวนเนื้อที่ของที่ดินแต่ละแปลงได้ถูกต้อง ทำให้สามารถป้อ งกั นการบุ ก รุ กขยา ยเขตครอบครอง
เข้าไปในที่ดินของรัฐ ซึ่งเป็นที่ร ก ร้ างว่างเปล่า ที่สงวนหวงห้าม ที่สาธารณประโยชน์ และที่ดินที่ทางราชการได้กันไว้เป็นเขตป่าไม้
ทำให้สามารถระงับการทะ เ ล าะ วิ ว า ท การโ ต้แ ย้ ง หรือแย่ ง สิ ทธิในที่ดินหรือการรุ กล้ำ แนวเขต
ที่ดินซึ่งกันและกัน ทำให้ปัจจัยพื้นฐานในการผลิตทางเศรษฐกิจ มีความมั่นคงและมีผลเป็นการลดต้นทุนการผลิตด้วย ทำให้เกิดความรักและความห่วงแหนที่ดินของตน มีแรงจูงใจที่จะปรับปรุงและพัฒนาที่ดิน
ของตนให้เกิดประโยชน์สูงสุด ใช้เป็นหลักฐานแสดงทุนทรัพย์หรือหลักประกันในการขอสินเชื่อ และกู้ยืมเงินเพื่อนำมาใช้เป็นทุนในการเพิ่มกำลังการผลิตและรา ยได้เพื่อยกฐานะความเป็นอยู่ให้สูงขึ้น ใช้เป็นหลั
ก ทรัพ ย์ในการ ค้ำประกัน บุคคลเข้าทำงาน ประกันตัวผู้ต้อ งห าหรือ จำ เล ยต่อพนักง านส อบ สวน พนักงานอัยการ หรือศา ล ฯลฯ
การตรวจสอบหลักฐานสำหรับที่ดิน สำหรับที่ดินที่เป็นโฉนดกระทำได้โดยสะดวกรวดเร็วเป็นประโยชน์แก่บุคคลที่ประสงค์จะจำหน่าย จ่า ย โอน เนื่องจากการโอนที่ดินที่มีโฉนดที่ดินไม่ต้องประกาศ เว้นแต่มรดก
